Styl życia w XXI wieku jest bardzo dynamiczny. Nadmiar obowiązków, rozpowszechnienie pracy zdalnej – wszystko to sprawia, że coraz więcej osób zmaga się z problemem z wyraźnym oddzieleniem życia zawodowego i prywatnego. Ciężko jednoznacznie wskazać zasady, których należy przestrzegać, aby osiągnąć work-life balance. Proponujemy jednak kilka porad, które mogą ułatwić Ci poszukiwanie równowagi.
Czym jest work-life balance?
Pogodzenie życia zawodowego z prywatnością to dla wielu osób problem spędzający sen z powiek. W dzisiejszym społeczeństwie zachodzą dynamiczne zmiany – związane m.in. z hierarchią wartości. Młode pokolenia coraz rzadziej są gotowe poświęcać się dla firmy. Jednocześnie cieszą się większą elastycznością i możliwością częstego zmieniania miejsca pracy. W ubiegłym wieku konflikt między pracą i prywatnością rozpatrywano przede wszystkim w kontekście rodziny. Uznawano, że problemy pojawiają się wówczas, gdy wymagania stawiane przez pracę i bliskich nie są ze sobą zgodne. Z biegiem czasu wskazano trzy kolejne rodzaje konfliktów:
- konflikt oparty na zachowaniach – zachodzi, gdy wzorce zachowań z pracy są niezgodne z wymaganiami charakterystycznymi dla drugiej roli (i odwrotnie).
- konflikt oparty na napięciu – mówimy o nim wtedy, kiedy stres i napięcie generowane na jednym obszarze życia, utrudniają wykonywanie innych obowiązków.
- konflikt oparty na czasie – ma miejsce wtedy, gdy wymagania czasowe stawiane przez jedną z ról społecznych uniemożliwiają realizowanie drugiej z nich.
Wypalenia zawodowe – kiedy praca pochłania Twoją prywatność
Nadmiar obowiązków i konflikt między poszczególnymi rolami społecznymi coraz częściej prowadzi do wypalenia zawodowego. Niezadowolenie ze swojej pracy powoduje wówczas wyczerpanie fizyczne i psychiczne, a często towarzyszy mu wolno płynący stres. Jakie są najczęstsze przyczyny wypalenia zawodowego? Warto wymienić wśród nich monotonię, brak kontroli nad obowiązkami, nieprzyjemne relacje ze współpracownikami, a także zbyt dużą odpowiedzialność.
Przenoszenie obowiązków do domu także sprzyja wypaleniu zawodowego. Brak poczucia rytmu to częsta przyczyna pogorszenia stosunków rodzinnych, kłopotów z zasypianiem – nawet gdy w sypialni znajduje się najwygodniejszy materac nawierzchniowy 90×200 cm, a nawet spadku odporności! W sytuacji zaobserwowaniu takich symptomów warto udać się po pomoc. Samodzielne odnalezienie balansu może okazać się bowiem bardzo trudne.
Brak równowagi między pracą i prywatnością – konsekwencje
Brak równowagi między pracą i prywatnością negatywnie wpływa przede wszystkim na zdrowie psychiczne pracownika. Stres zawodowy rozprzestrzenia się z czasem na pozostałe obszary życia i oddziałuje destrukcyjnie na całokształt funkcjonowania. Brak work-life balance stanowi jeden z czynników ryzyka wystąpienia depresji i zaburzeń lękowych. Wtedy konieczne jest udanie się do specjalisty i poproszenie o pomoc. Warto skorzystać z gabinetów psychologicznych, które znajdują się praktycznie we wszystkich dużych miastach takich, jak Inowrocław.
Również rodzina osoby zmagającej się z problemem cierpi. Równowaga między prywatnością a pracą jest potrzebna w celu ukształtowania sprawiedliwego podziału obowiązków między domownikami. Jej brak jest częstą przyczyną kłopotów pojawiających się w małżeństwie. Nadmiar pracy i przenoszenie jej do domu obniża satysfakcję z życia rodzinnego.
Warto podkreślić również negatywny wpływ braku balansu na organizację. Stres, przepracowanie i wypalenie zawodowe obniżają efektywność. Osoby zmagające się z tymi problemami mają trudności w zakresie zaangażowania się w wykonywaną pracę. Obniżona staje się ich produktywność i wydajność.
Czynniki ryzyka
Jakie czynniki mają największy wpływ na pojawienie się zaburzeń w zakresie work-life balance?
- Osobowość – szczególnie podatne na problemy są osoby, które charakteryzują się wysokim współczynnikiem lękowości i nie są asertywne. Konfliktom praca-życie prywatne sprzyja pracoholizm.
- Rodzina – konflikty w rodzinie zaburzają funkcjonowanie w środowisku pracy. Stres w obu tych obszarach życia utrudnia osiągnięcie work-life balance.
- Brak wsparcia społecznego – wsparcie ze strony firmy i współpracowników jest kluczowe.
- Miejsce pracy – mała kontrola, brak sprawczości, długi czas pracy – to główne czynniki ryzyka. Niektóre osoby mogą mieć problem z oddzieleniem zawodu od rodziny wówczas, gdy pracują zdalnie.
- Zaangażowanie w rolę – zbyt mocne zaangażowanie się w którąkolwiek z ról prowadzi do pojawienia się zaburzeń.
- Stresory – nadmiar czynników stresujących to główna przyczyna przemęczenia i wyczerpania psychicznego oraz fizycznego.
Jak dbać o work-life balance?
Jeśli chcesz zadbać o work life balance naucz się gospodarowania czasem i energią. Staraj się unikać odkładania zadań na później, korzystaj z technik zarządzania zadaniami, a także pamiętaj o delegowaniu niektórych obowiązków. Zwróć uwagę również na swoje otoczenie. Jeśli w miejscu pracy panuje ład i porządek, zdecydowanie łatwiejsze jest utrzymanie uwagi na wykonywanych czynnościach. Zwiększa to efektywność podejmowanych działań.
Jeśli masz problem z przenoszeniem pracy do domu, zrezygnuj z pracy zdalnej. Wychodź z biura kiedy skończysz wszystkie punkty wskazane na dany dzień, a w domu skup się na rodzinie i przyjemnościach. Wtedy z pewnością poczujesz się lepiej, a praca zacznie dawać Ci więcej satysfakcji!
Przeczytaj też: Jakie łóżko wybrać?
